از رنگ‌ها و لعاب مغازه‌ها، شکل و قیافه خیابان‌ها و حتی گل آرایی فضاهای سبز گرفته تا قد و قواره خانه و ساختمان‌ها؛ همه این موارد در شمال و جنوب شهر، فرسنگ‌ها با هم تفاوت دارد. تفاوتی که خود را به خوبی در چهره شهر نشان می‌دهد و می‌توان گفت که پایتخت را به دو قسمت نا مساوی تقسیم کرده است. این تقسیم بندی که شکافی میان شهر محسوب می‌شود نیز اصطلاح «فاصله شمال و جنوب شهر» را به وجود آورده است.
کاهش فاصله شمال و جنوب شهر همواره در ادوار گذشته از وعده‌های مدیران شهری بوده است. وعده‌هایی که علیرغم اقدامات متعدد و اجرای طرح‌های گوناگون در سال‌های گذشته‌های، هنوز هم نتوانسته عمق شکاف میان شمال و جنوب شهر را پر کند.
این فاصله نابرابر شهری با شاخص‌های متعددی از جمله برابری توزیع خدمات رفاهی و شهری در محلات شمالی و جنوبی، توسعه بیشتر حمل و نقل عمومی در مناطق کم برخوردار، اجرای طرح‌های عمرانی و زیرساختی برای کاهش فاصله جغرافیایی شمال و جنوب شهر، توجه به کاهش آسیب‌های اجتماعی در نقاط جنوبی و پرداختن به مسائل فرهنگی - اجتماعی در محلات ضعیف‌تر را شامل می‌شود.
با نگاهی به محلات بالایی و پایینی شهر تا حد زیادی عدم تحقق بسیاری از این شاخص‌ها مشخص می‌شود. یکی از مهم‌ترین ابعاد نیز توجه به مسائل فرهنگی و اجتماعی در نقاط جنوب شهر است. به طوری که بر اساس آمارها میزان آسیب‌های اجتماعی در محلات جنوبی بیشتر از محلات شمالی است. از سوی دیگر ارائه خدمات فرهنگی ازجمله احداث فرهنگسراها و نظارت بر فعالیت مؤثر آنها، احداث مراکز تفریحی و آموزشی به ویژه برای جوانان، توسعه مراکز ورزشی و غیره همچنان در محلات جنوبی شهر جای کار دارد.
به علاوه با توجه به تراکم جمعیت در نقاط جنوبی پایتخت، توسعه حمل و نقل عمومی ازجمله افزایش تعداد ایستگاه‌های مترو، نوسازی و افزایش تعداد اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها ازجمله مهم‌ترین نیازهای محلات جنوبی شهر است.
با شروع فصل جدید مدیریت شهری که قرار است سکان داری شهر تهران بر عهده علیرضا زاکانی باشد و همچنین شروع به کار شورای شهر ششم، مطالبات شهروندان نیز به روز شده است. قطعاً یکی از وظایف مدیریت شهری ششم اقدام جدی برای کاهش فاصله شمال و جنوب پایتخت و توجه بیشتر به محلات کم برخوردار است.
مسئولیت‌های متعدد در انتظار شهردار جدید پایتخت
در همین خصوص علیرضا نادعلی عضو شورای شهر تهران، درباره رویکرد شورای ششم در زمینه کاهش این فاصله گفت: معتقدم این شعاری است که از قبل داده شده است و یک ادبیات واحد در کل دنیا در این زمینه وجود دارد. بهترین اتفاق این است که در همه عرصه‌های حمل و نقل، خدمات شهری، معماری و شهرسازی، ارائه خدمات و به ویژه در مباحث رفع آسیب‌های اجتماعی این معضل را دنبال کنیم.
وی افزود: در واقع هرکدام از این موئلفه ها به یکی از حوزه‌ها مربوط می‌شود و می‌تواند به طور ویژه پیگیری شود.
عضو شورای شهر بیان کرد: ما شهرداری را انتخاب کردیم که بر لزوم کاهش این فاصله اعتقاد داشته باشد. آقای زاکانی در کنار برخورد با فساد، به دنبال رفع جدی این تبعیض در شهر است.
نادعلی ادامه داد: این رفع تبعیض توسط شهردار باید از طریق تمام ظرفیت‌های شهرداری انجام شود و ما به عنوان شورای شهر نیز از این رویکرد به طور کامل حمایت خواهیم کرد.
وی با اشاره بر لزوم توجه به مسائل فرهنگی در جنوب شهر اظهار داشت: بنده به عنوان کسی که دغدغه فرهنگی و اجتماعی دارم این موضوع را به صورت جدی پیگیری خواهم کرد. در واقع تلاش خواهیم کرد تا در موضوعات فرهنگی اجتماعی شهر را از پنجره جنوبی نگاه کنیم.
عضو شورای شهر تاکید کرد: البته این موضوع به معنای رها کردن شمال و دیگر نقاط شهر نیست اما به جنوب شهر نگاه ویژه خواهیم داشت. اگر بخواهیم توازن ایجاد کنیم باید رسیدگی بیشتری به محلات جنوب شهر داشته باشیم.
لزوم خروج جنوب شهر از وضعیت کنونی
در همین خصوص سید محمد آقا میری عضو ششمین شورای شهر پایتخت نیز با بیان اینکه در زمینه کاهش فاصله شمال و جنوب شهر باید برنامه شهرداری بررسی شود، گفت: به طورکلی با توجه به نگاه فرهنگی_ اجتماعی شهرداری، رویکرد لزوم خروج جنوب شهر از وضعیت کنونی وجود دارد.
وی افزود: به طورکلی جنوب شهر باید در مباحث عمرانی، شهرسازی و به ویژه فرهنگی به شمال شهر نزدیک شود.
عضو شورای شهر بیان کرد: بر این اساس قطعاً برنامه‌های خوبی برای کاهش فاصله شمال و جنوب ایجاد خواهد شد اما جزئیات این برنامه در ادامه کار شورا و شهرداری مشخص خواهد شد.
آقامیری تاکید کرد: در زمینه کاهش فاصله شمال و جنوب نیز اولویت اول مسائل اجتماعی، آسیب‌های آن و مسائل فرهنگی است اما موضوعات شهرسازی، برخوردار بودن و پرداختن به مسائل زیست محیطی نیز بسیار جدی است.
آیا کاهش فاصله شمال و جنوب، افتخار مدیریت شهری ششم خواهد شد؟
با شروع به کار تدریجی مدیریت شهری ششم، حال باید منتظر بود و دید که مدیران شهری چه میزان به این معضل جدی و مطالبه مردمی پاسخ گو خواهند بود و برنامه عملیاتی آنها در این زمینه چه خواهد بود.
امید است که شهردار جدید پایتخت به همراه اعضای شورا در پایان دوره فعالیت خود، از شاخص کاهش فاصله شمال و جنوب به عنوان افتخار دوران تصدی خود یاد کنند و با برنامه ریزی جدی و مدون موجب تحول شهر شوند.
نظر شما